മണ്ഡോദരി

അസുര ശില്പിയായ മയന്റെ മകളാണ് മണ്ഡോദരി. പാർവ്വതീശാപം മൂലം തവളയാക്കപ്പെട്ട മധുര എന്ന ദേവസ്ത്രീ മയൻ തപസ്സ് ചെയ്തിരുന്ന സ്ഥലത്തിനടുത്തുള്ള കിണറിൽ താമസം തുടങ്ങുകയും മയനും ഭാര്യ ഹേമയും അവളെ എടുത്തപ്പോൾ മനുഷ്യക്കുട്ടിയായി മാറുകയും അവരുടെ മകളായിത്തീരുകയും ചെയ്തു. ജൈത്രയാത്രയുടെ ഭാഗമായ മയന്റെ ഗൃഹത്തിലെത്തിയ രാവണൻ മണ്ഡോദരിയിൽ അനുരുക്തനാവുകയും അവളെ വിവാഹം ചെയ്ത് ലങ്കയിൽ കൊണ്ടുപോവുകയും ചെയ്തു. മണ്ഡോദരിയിൽ രാവണന് മേഘനാദൻ (ഇന്ദ്രദിത്ത് ) അതികായൻ, അക്ഷകുമാരൻ എന്നീ പുത്രന്മാർ ജനിച്ചു.
  മണ്ഡോദരി അതീവ സുന്ദരിയായിരുന്നു. സീതാന്വോഷണത്തിനായി ലങ്കയിലെത്തിയ ഹനുമാൻ പോലും മണ്ഡോദരിയെക്കണ്ട് സീതയാണെന്ന് തെറ്റിദ്ധരിച്ചിരുന്നു. രാവണന്റെ പല ദുഷ്പ്രവൃത്തികളെയും മണ്ഡോദരി സ്നേഹപൂർവ്വം വിമർശിച്ചിരുന്നു. രാവണൻ സീതയെ കൊല്ലാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ മണ്ഡോദരി രാവണനെ തടഞ്ഞു.കൂടാതെ രാവണൻ യുദ്ധവിജയത്തിനായി യാഗം നടത്തിയപ്പോൾ വാനരന്മാർ മണ്ഡോദരിയെ ഉപദ്രവിച്ചു. എന്നാൽ എല്ലാം മണ്ഡോദരി സഹിക്കുകയാണ് ചെയ്ത്. രാവണന്റെ ദുഷ്പ്രവൃത്തികളിൽ ഏറേ മനോവിഷമം അനുഭവിച്ച സതീരത്നം തന്നെയായിരുന്നു മണ്ഡോദരി.